Xác định chuyển đổi số (CĐS) là xu hướng tất yếu, mở ra nhiều cơ hội để phát triển trong thời kỳ mới, thời gian qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH, TT và DL) đã phối hợp các ngành, đơn vị liên quan triển khai các giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), CĐS trên tất cả các lĩnh vực quản lý của ngành: cải cách hành chính; thư viện; bảo tàng; bảo tồn, phát huy giá trị di sản, di tích; biểu diễn văn hóa, nghệ thuật; thể dục thể thao (TDTT); điện ảnh; du lịch, bước đầu đã đem lại hiệu quả tích cực. Sở VH, TT và DL đã ban hành Kế hoạch số 168/KH-SVHTTDL, ngày 28-2-2022 về thực hiện “CĐS ngành VH, TT và DL đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Trong đó, các nhiệm vụ, giải pháp gồm 5 nhóm: Tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tính năng động, tiên phong của các cấp, các ngành trong thực hiện CĐS; huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu CĐS; nâng cấp, phát triển hạ tầng, nền tảng CĐS; phát triển chính quyền số, xã hội số.
Nam
Định là vùng đất có kho tàng di sản văn hóa vật thể, phi vật thể phong phú, đa
dạng; tiêu biểu là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại “Thực
hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt”; các Di sản văn hóa phi
vật thể quốc gia: Lễ hội Phủ Dầy, lễ hội Đền Trần, lễ hội Chùa Keo Hành Thiện,
nghề sơn mài Cát Đằng, nghi lễ Chầu văn... Toàn tỉnh có 1.348 di tích, trong đó
có 2 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 87 di tích cấp quốc gia, 328 di tích cấp
tỉnh và 931 di tích trong danh mục kiểm kê đã được UBND tỉnh phê duyệt. Thực
hiện Kế hoạch số 27/KH-UBND ngày 25-2-2022 của UBND tỉnh về triển khai “Chương
trình số hóa di sản văn hóa tỉnh giai đoạn 2021-2030”, Sở VH, TT và DL đang
triển khai thực hiện Dự án “Ứng dụng CNTT xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý, bảo
tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn tỉnh” nhằm xây
dựng hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về di sản trên nền tảng công nghệ
số thống nhất, phục vụ công tác lưu trữ, quản lý, nghiên cứu, bảo tồn, khai
thác, quảng bá di sản Nam Định. Việc xây dựng trang web du lịch ảo, tham quan
các điểm di tích nổi tiếng đã thu hút sự chú ý của khách du lịch và các nhà đầu
tư đến với Nam Định, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Mặt khác,
trang web cũng là địa chỉ cung cấp thông tin phục vụ nhu cầu học tập, nghiên
cứu, giải trí của các tầng lớp nhân dân. Các hình ảnh về di tích lịch sử - văn
hóa được số hóa, các thông tin về di tích, di sản được cập nhật để phục vụ hiệu
quả cho công tác trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị của các di tích, di sản
tại Nam Định. Đây là hướng đi đúng trong thực hiện CĐS lĩnh vực xúc tiến,
quảng bá du lịch. Phần mềm quản lý các điểm di tích lịch sử - văn hóa đi vào
hoạt động sẽ giúp việc quản lý các di tích kịp thời, thuận tiện, chính xác,
trực quan hơn về mặt khoa học. Các sản phẩm thu được từ kết quả dự án sẽ được
sử dụng thuận tiện, phổ biến trên các thiết bị công nghệ máy tính, di động;
trình chiếu tại các sự kiện văn hóa, xúc tiến, quảng bá du lịch; xuất bản thành
các ấn phẩm CD, VCD, DVD phát hành rộng rãi; lưu trữ tại các cơ quan quản lý
của ngành cũng như địa phương nơi có di tích, di sản văn hóa. Hiện nay,
các sản phẩm của Dự án đang trong giai đoạn chạy thử nghiệm trên Cổng Thông tin
điện tử Sở VH, TT và DL (sovhttdl.namdinh.gov.vn) và sẽ chính thức ra mắt công
chúng thời gian tới.
Đẩy
mạnh số hóa CSDL, Bảo tàng tỉnh đã không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng
hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ; đầu tư trang thiết bị hiện đại; ứng dụng
khoa học công nghệ vào các hoạt động như: quản lý, kiểm kê, phân loại, bảo
quản, trưng bày các tài liệu, hình ảnh, hiện vật, hướng tới xây dựng bảo tàng
điện tử, mang lại những trải nghiệm mới cho khách tham quan. Bảo tàng tỉnh
đã trang bị máy tra cứu thông tin hiện vật 3D kết nối với phân hệ phần mềm
không gian ảo; trên 4.800 hiện vật được số hóa bằng phần mềm chuyên dụng; 500
hiện vật trưng bày và 700 ảnh không gian trong và ngoài bảo tàng được số hóa
theo công nghệ 3D. Trang thông tin điện tử Bảo tàng tỉnh Nam Định
(baotangtinhnamdinh.vn) còn tích hợp ứng dụng tham quan bảo tàng ảo 3D, cung
cấp những tính năng cho phép người sử dụng chia sẻ qua các kênh mạng xã hội
như: Facebook, twitter, zalo, instagram… nhằm lan tỏa, phổ biến rộng rãi thông
tin, thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng, đặc biệt là giới trẻ đối
với lịch sử, văn hóa dân tộc.
Thực
hiện Kế hoạch số 29/KH-UBND, ngày 28-2-2022 của UBND tỉnh về việc triển khai
thực hiện “Chương trình CĐS ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm
2030” trên địa bàn tỉnh, Thư viện tỉnh đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong các
hoạt động nghiệp vụ theo hướng hiện đại, linh hoạt, bảo đảm cung ứng dịch vụ,
đáp ứng nhu cầu người sử dụng trong thời đại 4.0. Thư viện tỉnh tập trung
khai thác, phát huy hiệu quả Trang thông tin điện tử thuviennamdinh.vn qua
việc thường xuyên giới thiệu sách, báo, tạp chí; cập nhật các hoạt động của thư
viện giúp người đọc nắm bắt kịp thời thông tin về nguồn tài liệu mới bổ sung;
tra cứu thông tin CSDL của Thư viện trên hệ thống máy tính nối mạng internet.
Thư viện tỉnh tăng cường phục vụ lưu động bằng xe thư viện lưu động đa
phương tiện có trang bị máy tính, máy chiếu hiện đại; tích cực tham gia các
cuộc thi tuyên truyền giới thiệu sách online; phối hợp với các đơn vị tổ chức
triển lãm, trưng bày sách, báo trên nền tảng công nghệ số. Hàng năm, Thư viện
tỉnh cử cán bộ hỗ trợ, hướng dẫn nghiệp vụ cho các thư viện huyện, thành
phố, tủ sách cơ sở về ứng dụng CNTT trong công tác thư viện, cài đặt phần mềm
thư viện, xử lý nghiệp vụ sách, báo, tổ chức kho sách cho một số trường học.
Các đơn
vị nghệ thuật chuyên nghiệp như: Đoàn Chèo, Đoàn Cải lương, Đoàn Kịch nói (Nhà
hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh), Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh và Triển lãm
tỉnh không ngừng đổi mới, đa dạng phương thức hoạt động, năng động CĐS, ứng
dụng CNTT trong các hoạt động biểu diễn, giới thiệu các tác phẩm nghệ thuật có
giá trị tư tưởng đến công chúng. Thực hiện mô hình “Sân khấu online”, các
đơn vị đã mang đến cho khán giả trải nghiệm thưởng thức nghệ thuật mới, nhanh
chóng, phổ biến rộng khắp với việc sản xuất các chương trình thu, phát trên
sóng truyền hình và các nền tảng mạng xã hội như: Facebook, zalo, youtube...
Các đội chiếu phim lưu động với hệ thống máy chiếu phim ứng dụng công nghệ số
đã có mặt ở khắp các huyện, thành phố trong tỉnh để phục vụ người dân với các
bộ phim về đề tài lịch sử, cách mạng, văn hóa, di sản…
Trong
phát triển du lịch, Sở VH, TT và DL đã đăng tải những hình ảnh về nét đẹp văn
hóa, con người, điểm đến du lịch Nam Định trên các nền tảng mạng xã hội. Trang
facebook “Du lịch Nam Định” được nhiều người quan tâm, theo dõi; cuốn “Cẩm nang
Du lịch Nam Định” và “Bản đồ Du lịch Nam Định” được đăng tải đầy đủ công khai
trên Cổng thông tin điện tử Sở VH, TT và DL, Trang facebook “Du lịch Nam Định”
giúp du khách thuận tiện tra cứu, tham khảo thông tin về Nam
Định. CĐS và ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ trong lĩnh vực văn
hóa được ngành VH, TT và DL xác định là một trong những nhóm chính sách
cần tập trung hoàn thiện để tạo sự phát triển đột phá cho văn hóa trong thời kỳ
mới. Vấn đề này đang được xúc tiến triển khai với những biện pháp cụ thể, có sự
phối hợp từ các ngành, các cấp liên quan. Thời gian tới, để thực hiện
tốt công tác số hóa dữ liệu lĩnh vực VH, TT và DL, tiến tới CĐS hiệu quả,
ngành VH, TT và DL tiếp tục số hóa di tích, di sản, tư liệu, hiện vật bảo tàng,
triển lãm, cơ sở dữ liệu thư viện...; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền nâng cao
nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức về nhiệm vụ CĐS; tăng cường các hoạt
động truyền thông trực tuyến, tổ chức các chương trình giới thiệu, quảng bá
trực tuyến đến công chúng, bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ, tránh chồng chéo
khi ứng dụng CNTT, thực hiện CĐS trong lĩnh vực văn hóa; chủ động phối
hợp các ngành, đơn vị chức năng tăng cường ứng dụng CNTT, xây dựng các ứng
dụng chuyên ngành trên thiết bị di động thông minh; số hoá và đẩy mạnh việc
tham quan các di tích lịch sử - văn hóa, điểm du lịch hấp dẫn trên không gian
ảo…, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của ngành./.
Báo Nam Định